Việc chăn nuôi chim trĩ thành công phụ thuộc phần lớn vào cách làm chuồng nuôi chim trĩ. Trĩ là loài chim hoang dã thuần chủng đáp ứng nhu cầu thực phẩm cho con người; vì thịt của chim trĩ có giá trị dinh dưỡng và giá trị dược phẩm cao, do đặc tính hoang dã nên chúng đòi hỏi những nguyên tắc về cách xây dựng chuồng nuôi đặc biệt như:
Nguyên tắc chung khi xây dựng chuồng trại nuôi chim trĩ
Vị trí chuồng trại phải cao ráo; khô mát, thông thoáng, cách xa các trang trại chăn nuôi gia súc; gia cầm khác để hạn chế tối đa nguy cơ lây nhiễm dịch bệnh chồng chéo.
Chuồng trại phải được giữ ấm về mùa đông và mát về mùa hè. Nền chuồng phải bằng phẳng; dễ vệ sinh; chất độn chuồng nên được rải bằng trấu hoặc phôi bào dễ dàng có thể trộn với cát đã được phơi khô và đã được khử trùng. Mặt khác; cần đảm bảo thực hiện các biện pháp an toàn sinh học.
Lưu ý :
Vệ sinh chuồng trại một cách thường xuyên khoảng 2-3 lần / tuần. Định kỳ phun thuốc khử trùng. Thường xuyên kiểm tra để loại bỏ các vật dụng có đầu nhọn; sắt; các sợi nilon trong khu vực nuôi để tránh việc chim ăn nhầm có thể dẫn đến thủng diều và chết.
Những năm gần đây; trên mạng Internet và các diễn đàn có giới thiệu một số mô hình nuôi chim trĩ hiệu quả nhưng thiết kế chuồng trại thường áp dụng phương pháp chia nhiều ô nhỏ, mỗi ô chỉ có thể nuôi từ 1 đến 4 con chim trĩ. uy cách làm này hạn chế được việc những con chim đánh mỗ nhau nhưng tốn nhiều chi phí thiết kế chuồng trại, máng ăn, công chăm sóc và diện tích đất nhỏ.
Theo từng mục đích và quy mô sản xuất; mà người nuôi có thể lựa chọn cách thiết kế chuồng trại sao cho phù hợp nhất với điều kiện hiện có sẵn mà vẫn đảm bảo các yếu tố kỹ thuật trong quản lý, chăn nuôi chim trĩ.
Chuẩn bị dụng cụ và chuồng nuôi chim trĩ
Bất kể quy mô chăn nuôi lớn hay nhỏ; trước khi chăn nuôi chim trĩ phải chuẩn bị đầy đủ vật tư; điều kiện kỹ thuật như chuồng ấp; lồng úm; tủ sưởi; máng ăn; máng uống; chất độn chuồng; khử trùng và chọn người nuôi chim.
Mật độ nuôi và úm chim non trong chuồng nhỏ
– Chim 0 – 30 ngày tuổi : 40 – 15 con /m2:
– 30 – 60 ngày tuổi : 12 – 6 con / m2
– 60 – 90 ngày tuổi : 4 – 2 con /m2
– Sau 90 ngày tuổi có thể đưa chim ra chuồng lớn với mật độ nuôi 1 – 2 con /m2
Lồng úm nuôi giai đoạn 1 – 4 tuần tuổi
Lồng úm và dụng cụ chăn nuôi phải được cọ rửa sạch sẽ; để trống chuồng trước khi đưa chim vào nuôi 15 – 20 ngày và phải được xử lý theo đúng quy định về vệ sinh phòng dịch; tường, nền được quét nước vôi đặc nồng độ 40%. Sau đó để khô phun tiêu độc bằng xút 2% (NaOH) với liều 1 lít/m2 hoặc bằng các loại thuốc sát trùng khác như Formol 3% phun 2 – 3 lần. Trước khi thả chim Trĩ vào nuôi 1 – 2 ngày phun tẩy uế lại bằng Formalin 3% và đóng kín cửa.
Trong thời gian úm gột; để tập trung nguồn nhiệt tránh gió lùa sử dụng lồng úm.
Chuồng nuôi giai đoạn 5 – 12 tuần tuổi
Giai đoạn này chim Trĩ được nuôi thả ra nền chuồng bê tông để rải trấu hoặc phôi bào với độ dày 5 – 8 cm, có khu đổ cát để chim tắm cát. Chim Trĩ được thả ra ngoài nhằm cho chim vận động; nhưng phải có lưới quây để cho chim khỏi bay đi. Bên ngoài lớp lưới của sân chơi có thể phủ lên những cành cây giúp cho môi trường sống giống với các điều kiện tự nhiên.
Giai đoạn này một chim cần 0,5 m2 tổng diện tích sàn bên trong chuồng nuôi; và 2 m2 diện tích nền bên ngoài được dùng cho việc vận động. Sau quá trình ấp, chim trĩ có thể được nuôi khép kín, nhưng cần thiết phải có nơi cư trú đầy đủ. Sân chơi được rào kín bằng lưới để ngăn chim thoát ra ngoài.
Để ngặn chặn việc bay mất, kẹp lông cánh khi chúng 4 tuần tuổi hoặc cắt lông cánh ngay ban đầu. Chim trĩ rất dễ kích thích và bay rất tốt, vì vậy chúng nên được nhốt trong chuồng nuôi hoặc các bãi rào được bao bọc cẩn thận. Nếu chúng có thể thoát ra ngoài sau khi sợ hãi; chúng có thể bay rất xa và mất.
Giai đoạn sau 12 tuần tuổi
Ở giai đoạn này có thể đưa chim ra chuồng lớn với mật độ nuôi 1 – 2 con/m2. Nên chia chuồng thành nhiều ô khác nhau để tiện cho công tác quản lý và theo dõi bệnh tật cũng như quá trình sinh trưởng và phát triển của chim. Nếu tốn kém trong việc chia chuồng ra nhiều ô nhỏ thì có thể chọn phương án nuôi tập trung (quần thể).
Tường vây có thể xây hoặc dùng lưới B40, lưới mắt cáo. Trên nóc sử dụng các loại tấm lợp Bro – ximăng hoặc vật liệu rẻ tiền sẵn có tại địa phương, miễn sao đảm bảo chim không thoát ra ngoài.
Nền chuồng được dải một phần hoặc toàn bộ cát, sử dụng loại cát vàng, để chim tắm cát và làm ổ đẻ. Phần còn lại có thể sự dụng bằng nền betông, hoặc trồng cỏ trong khoảng sân chơi.
Mái che có thể lợp toàn phần hoặc bán phần miễn sao đảm bảo thoáng về mùa hè, ấm về mùa đông. Với các địa phương khu vực phía bắc thường có rét đậm rét hại vào mùa đông, hoặc sương muối, nên che chắn cẩn thận toàn bộ chuồng nuôi bằng vải bạt và thắp điện sưởi để tránh rét cho chim. Với các tỉnh khu vực phía Nam và Tây Nguyên khí hậu nóng ấm quanh năm hạn chế phải che phủ chuồng trại hơn, tuy nhiên nên lưu ý đến các đợt mưa tạt, gió lùa vì đây là những thời điểm chim rễ mắc các bệnh về hô hấp, tiêu chảy, cầu trùng, tụ huyết trùng, thương hàn,…
Lưu ý
Thường xuyên vệ sinh chuồng trại định kỳ 2-3 lần/tuần. Phun thuốc khử trùng Virkon S định kỳ 1 lần/tuần, tăng cường khi có dịch hoặc khí hậu ẩm ướt. Thường xuyên kiểm tra để loại bỏ các vật sắc, nhọn, sợi nilon trong khu vực nuôi đề phòng chim ăn phải sẽ dẫn đến thủng diều, chết.Làm chuồng cho chim lớn :
Nên chia chuồng thành nhiều ô khác nhau để tiện cho công tác quản lý và theo dõi bệnh tật cũng như quá trình sinh trưởng và phát triển của chim :
Nếu làm chuồng mới để nuôi chim sinh sản có thể thiết kế theo kích thước khung cơ bản sau:
Cao (H) 2,5 – 2,8 m, Dài (L) 6 m, Rộng ngang (W): 3,5 m. Với diện tích ô chuồng này có thể nuôi được 20 -25 cá thể chim bố mẹ sinh sản, hoặc 30 – 40 cá thể chim hậu bị.Lưu ý : Thường xuyên vệ sinh chuồng trại định kỳ 2- 3 lần/tuần . Phun thuốc khủ trùng định kỳ. Thường xuyên kiểm tra để loại bỏ các vật sắc , nhọn , sợi ninong trong khu vực nuôi đề phòng chim ăn phải sẽ dẫn đến tủng diều, chết.
Nguồn: vuonchimviet.com
